Olden: een parel in de Noorse fjorden

Olden is een charmant dorpje in het westen van Noorwegen, gelegen in de gemeente Stryn in de regio Nordfjord. Met zijn adembenemende ligging aan het einde van de Innvikfjorden, een arm van de grotere Nordfjord, trekt Olden jaarlijks duizenden bezoekers aan. Het dorp telt slechts enkele honderden inwoners, maar het is een populaire bestemming voor toeristen die op zoek zijn naar ongerepte natuur, dramatische landschappen en avontuurlijke activiteiten. Olden dient vaak als uitvalsbasis voor excursies naar nabijgelegen gletsjers en bergen, en het is een stopplaats voor vele cruiseschepen die de Noorse fjorden verkennen. De combinatie van rustige dorpse sfeer en spectaculaire omgeving maakt het tot een onvergetelijke plek.

De geschiedenis van Olden gaat terug tot de Vikingtijd, toen de fjorden al bewoond werden door boeren en vissers. De naam Olden is afgeleid van het Oudnoorse woord 'old', dat 'golf' of 'branding' betekent, verwijzend naar de krachtige waterstromen in de regio. In de 19e eeuw groeide het dorp uit tot een knooppunt voor toerisme, mede dankzij de komst van Britse avonturiers die de gletsjers en bergen ontdekten. Een belangrijke mijlpaal was de bouw van de weg naar de Briksdalsbreen in 1891, die het gebied toegankelijker maakte. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Olden relatief gespaard, maar het nabijgelegen Loen kende tragische aardverschuivingen in 1905 en 1936, waarbij dorpen werden verwoest door vallende rotsen van de berg Ramnefjellet. Deze gebeurtenissen hebben de lokale gemeenschap gevormd en geleid tot verbeterde waarschuwingssystemen. Vandaag de dag is Olden een mix van traditionele boerderijen en moderne toeristische voorzieningen, met een economie die draait op landbouw, visserij en vooral toerisme.

Geografisch gezien ligt Olden in een vallei omringd door steile bergen en uitgestrekte gletsjers. De Oldedalen, de vallei waarin het dorp zich bevindt, is een van de mooiste in Noorwegen, met kristalheldere meren zoals het Oldevatnet en watervallen die van de toppen naar beneden storten. Het klimaat is mild voor Noorse begrippen, dankzij de invloed van de Golfstroom, maar de winters kunnen sneeuwrijk zijn en de zomers koel en regenachtig. De nabijheid van de Jostedalsbreen, de grootste gletsjer op het Europese vasteland, zorgt voor een uniek ecosysteem met zeldzame planten en dieren, waaronder rendieren en arenden. Milieubescherming is hier cruciaal; Olden valt onder beschermde natuurgebieden waar strenge regels gelden om de impact van toerisme te beperken. Interessant is dat de gletsjers in de regio, waaronder de Briksdalsbreen, de afgelopen decennia zijn gekrompen door klimaatverandering, wat leidt tot discussies over duurzaam toerisme.

Een van de grootste attracties in Olden is de Briksdalsbreen, een arm van de Jostedalsbreen die tot aan een klein meer reikt. Bezoekers kunnen er wandelen of per trolleycar naartoe, een ervaring die je meeneemt door weelderige valleien en langs bulderende watervallen. Een andere highlight is de Loen Skylift, een kabelbaan in het naburige Loen die je in enkele minuten naar de top van de berg Hoven brengt, op 1011 meter hoogte. Vanaf daar heb je een panoramisch uitzicht over de fjorden, gletsjers en valleien – een must-see voor fotografen en natuurliefhebbers. In het dorp zelf vind je de Olden Gamle Kyrkje, een houten kerk uit 1759 met traditionele Noorse architectuur en een interieur vol houtsnijwerk. Voor wie geïnteresseerd is in lokale geschiedenis, is er het Nordfjord Folkemuseum in Sandane, op korte afstand, waar exposities over het leven in de fjorden te zien zijn.

Activiteiten in Olden draaien vooral om de natuur. Wandelaars kunnen kiezen uit talloze routes, zoals de tocht naar de Briksdalsbreen of meer uitdagende hikes naar de top van de Skåla-berg, die een van de steilste klimmen in Noorwegen biedt. In de zomer is kajakken op het Oldevatnet populair, terwijl wintersporters in de nabijgelegen skigebieden van Stryn terechtkunnen voor skiën en snowboarden. Cruiseschepen meren vaak aan in Olden, vanwaar excursies naar de Geirangerfjord starten, een UNESCO-werelderfgoed met zijn iconische watervallen zoals de Zeven Zusters. Voor avonturiers zijn er gletsjerwandelingen met gids, waarbij je met crampons over het ijs loopt en ijsgrotten verkent. De regio biedt ook mogelijkheden voor vissen op zalm in de rivieren of het spotten van wilde dieren tijdens safaritochten.

De cultuur in Olden weerspiegelt de Noorse tradities, met een sterke nadruk op gemeenschapszin en respect voor de natuur. Lokale festivals, zoals de jaarlijkse Oldendagene in de zomer, vieren de harvest met muziek, dans en traditionele gerechten zoals rømmegrøt (zure room pap) en verse vis. De economie leunt zwaar op toerisme, maar boeren in de vallei produceren nog altijd kaas, bessen en vlees van schapen die op de bergweiden grazen. Duurzaamheid is een kernwaarde; veel hotels en tours in Olden zijn eco-gecertificeerd en promoten zero-waste praktijken. Bezoekers kunnen overnachten in knusse cabins, historische hotels zoals het Union Hotel of moderne resorts met uitzicht op de fjord.

Om Olden te bereiken, kun je vliegen naar de luchthaven in Sandane of Ålesund, gevolgd door een bus- of autorit door de schilderachtige wegen. De beroemde weg RV60 loopt door het gebied en biedt spectaculaire uitzichten. Accommodatie varieert van budgetvriendelijke campings tot luxe lodges, en het is aan te raden om van tevoren te boeken, vooral in het hoogseizoen van juni tot augustus. Met zijn mix van rust, avontuur en natuurlijke schoonheid is Olden een perfecte bestemming voor wie het echte Noorwegen wil ervaren.